Wat is een prolaps of verzakking?

Niet schrikken! Maar er is een grote kans dat je na zwangerschap, de overgang of na je 40e een verzakking hebt. En ook voor de heren kunnen een verzakking krijgen (vooral daar vanachter). En nee, het “heurt” er niet bij. Je kunt direct na je zwangerschap actief aan de slag gaan met het verbeteren van je bekkenbodem. Maar wat is een Prolaps of Verzakking?

Een bekkenbodem prolaps of verzakking is een naar beneden gegleden orgaan. Het zit niet meer op zijn plek. En in het uiterste geval kan het naar buiten komen. Het is niet levensbedreigend, maar het zorgt voor ongemak. Een verzakking zorgt voor schaamte, het is vervelend bij het fietsen en kan pijn doen bij seks. Onderaan deze blog laten we een plaatje zien, als je niet zo goed tegen dat soort plaatjes kan, kun je er beter niet naartoe scrollen.

Vier soorten verzakkingen:

Uterovaginale prolaps komt bij 50% van vrouwen in de 80 voor. De aandoening bestaat uit het verzakken van de uterus, de blaas (via de vaginavoorwand), het rectum (via de vagina-achterwand), de dunne darm (via de fornix posterior) of een combinatie hiervan.

 Een cystocèle is een verzakking van de blaas. De ligging van de blaas verandert, Dit zorgt vaak voor stressincontinentie (UI) en kan meerdere oorzaken hebben, vaak heeft het te maken met een verzwakte bekkenbodem.

Bij een enterocele is de dunne darm tot laag in het bekken gezakt. De endeldarm wordt daardoor samengedrukt waardoor de ontlasting er niet goed uit kan. Een typische deze klacht is dat je vaak ‘s nachts het gevoel hebt dat je een grote boodschap moet doen.

Een rectociel is een afwijking aan de endeldarm (het rectum) die alleen bij vrouwen voorkomt. Bij deze aandoening puilt de endeldarm naar voren uit in de vagina. Dit kan verstopping veroorzaken.

Bekkenbodemklachten bij veel vrouwen niet behandeld

• urine-incontinentie (UI), waaronder stress urine-incontinentie (SUI, inspanningsincontinentie) en urge urine-incontinentie (UUI, drangincontinentie);
• prolaps (baarmoederverzakking).

Het Zorginstituut Nederland zegt dit: Bekkenbodemklachten komen in Nederland bij vrouwen boven 40 jaar veel voor: 30-55 procent heeft UI-klachten en meer dan 40 procent heeft een prolaps. De klachten hebben grote gevolgen voor het dagelijks leven van deze vrouwen. Ze leiden tot angst, frustratie, hinder bij zitten en fietsen, minder lichamelijke en sociale activiteiten en seksuele problemen. Toch zoekt niet iedereen medische hulp: maar 28 van de 1000 vrouwen boven de 45 jaar gaan met hun klachten naar een huisarts. Dat komt doordat vrouwen de klachten vaak beschouwen als iets wat ‘erbij hoort’ en waaraan weinig te doen is.

Symptomen van een prolaps

Hoe weet je of je een bekkenbodem orgaan verzakking hebt? Let eens op de volgende symptomen:

• een gevoel van zwaarte rondom je lage buik en rondom je genitaliën
• een aanhoudend, oncomfortabel gevoel binnenin je vagina
• een gevoel alsof er iets uit je vagina komt. Dat voelt alsof je op een kleine bal zit.
• het gevoel of het zien van een uitstulping die uit je vagina of anus komt.
• seks is oncomfortabel of je voelt helemaal niets.
• je hebt problemen met plassen. Je hebt het gevoel dat je niet de hele blaas kunt leegplassen. Je moet vaker naar de w.c., of je lekt af en toe als je kucht, niest of sport. (Dit laatste heet stress incontinentie, daarover later meer.

Hoe kom ik aan een prolaps?

• door zwangerschap en/ of het baren van kinderen. Vooral als de geboorte lastig was of als je meerdere kinderen hebt gekregen, is de kans op een prolaps hoger.
• ouderdom en menopauze. Lees daar meer over in de blog Menopauze, andropauze en training.
• een hoog vetpercentage
• aanhoudende constipatie of aanhoudende ziekte, waardoor je veel hoest
• door een hysterectomie
• een baan waarbij je zwaar moet tillen.

Levator Ani functie

De musculus Levator Ani is een super belangrijke bekkenbodem spier. Zijn functie is het ondersteuen en optillen van de verschillende structuren in de bekkenbodem. Hij helpt bij het goed kunnen ontlasten, urineren en zorgt dat je seksueel kunt functioneren. Hij bestaat uit drie delen, het puborectale gedeelte, het pubococcygeuse gedeelte en de iliococcygeuse spier. Deze spier kan inscheuren bij een bevalling, of overbelast raken, waardoor een deel van de bekkenbodem niet meer goed functioneert.

---

Een Levator Ani -scheur verhoogt het risico op prolaps enorm. Soms weet je niet dat je een scheurtje hebt in deze spier en zeker in Nederland, waar je postpartum maar één keer naar de bekkenfysio gaat voor controle, worden deze scheurtjes nog wel eens over het hoofd gezien. Vraag dit dus na als je bij de bekkenbodem fysio bent!! In dit artikel kun je meer lezen over het risico op verzakking en de relatie met de Levator Ani.

Wat is een Prolaps of Verzakking en vooral: wat kun je er tegen doen?

Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, kan een verzakking erg vervelend zijn en misschien kun je het niet helemaal voorkomen. Wat je wel kunt doen, is zorgen dat je een gezonde bekkenbodem houdt of weer terug krijgt nadat je bijvoorbeeld zwanger bent geweest. Ga je naar je afspraak met de bekkenbodemfysio, vraag hem dan om een scan op scheurtjes en vraag of er verdikkingen of juist zwakke punten zijn. Vraag ook in wel kwadrant van je bekkenbodem dit is. (voor, achter, links of rechts.

Dit kun je doen:

• Leer de druk in je buikholte goed te verdelen. In deze studie werd de prolaps beter bij 52% van de deelnemers die leerden om de bekkenbodem aan te spannen, voordat je druk in de buikholte verhoogt.
• Verlaag de druk door een goed postuur aan te nemen
• Houd je diafragma geconnect met je bekkenbodem. Lees meer over de core, ademhaling en je diafragma in deze blog
• Doe niet meer dan dat je bekkenbodem aan kan
• Ga naar een bekkenbodemfysio om delen te leren ontspannen
• Neem contact met ons op als je wilt leren om de druk te verdelen

Kun je herstellen van een verzakking of prolaps?

Als je een prolops hebt doordat je de druk niet goed kunt verdelen, dan is het inderdaad mogelijk dat je er van herstelt. Als je scheuren in je fascia hebt, dan kan het verbeteren van je drukregulatie zeker helpen. Belangrijk is dat je een bewustwording krijgt van je bekkenbodem, postuur en hoe je de bekkenbodem gebruikt. Je kunt de spieren in je bekkenbodem optrainen als ze zwak zijn, met bijvoorbeeld Kegels, maar soms is het juist nodig om de bekkenbodem te leren ontspannen. Daarom is het belangrijk dat je weet wat er moet gebeuren.

Operatie

Een operatie, waarbij de organen via een bandje weer omhoog worden gehesen, geeft niet altijd het gewenste effect, want vaak komt de verzakking terug als er verder geen actie wordt ondernomen.

Aangezien verzakkingen echt vaak voor komen, laten we er gewoon over praten. Met je fysio of huisarts, maar zeker ook met je personal trainer. Weet dat je bij Bewegen met een Lach aan de slag kunt met een opgeleide Corrective Exercise Specialist voor zwangeren en voor na de bevalling.

Scrol niet verder als je geen nare plaatjes van verzakkingen wilt zien!