Hardlopen, Ultimate Instability

Optimale voorspanning

Net als een pijl die uit een boog schiet, kun je in je lichaam een optimale voorspanning creëren, waardoor je de energie beter kunt verdelen. Hiervoor moet je weten wat co-contracties zijn. Dat kun je teruglezen in de blog cocontractie-training. PEC en SEC elementen rondom en binnen de spier, fascia ofwel bindweefsel, stijgtijd en dynamische load hebben daar alles mee te maken.

Het lichaam bestaat uit meer dan alleen spieren, gewrichten en botten die ervoor zorgen dat je kunt bewegen. Het centraal zenuwstelsel even daar gelaten. Naast spieren bestaan elastische delen, die ervoor zorgen dat de beweging van een complete spier vloeiend gaat. Hiervoor worden PEC en SEC elementen gebruikt.

Sterke gelatine

Fascia is de “hele sterke gelatine” die altijd bezig is met het zorgen voor versteviging van de zogenoemde strekketens. Dit bindweefsel zorgt bij diepe blessures en operaties voor de hardere stukken in je lichaam. Facia is altijd bezig met reparaties en zorgen dat je sterker wordt. Goed gesmeerd bindweefsel (met Hyaluronan) zorgt dat je meer power kunt leveren in een beweging. (Stecco et al 2011 en Huijning 2007 ). De fascia die binnen de spiervezel zitten worden verdeeld in het epimysium en het perimysium. Dit laatste verzamelt groepjes spiervezels tot kleinere bundels. Deze kleinere bundels worden ook wel fascicula genoemd. Het epimysium kun je zien als een visnet door de hele spier heen. Het is een soort honingraat van collageen die het mogelijk maakt om krachten te verdelen over de individuele spiervezels en vormt zo een vorm van tensegriteit.

Dit een foto van het perimysium (de grotere stukken en bredere stukken collageen) en endomysium (kleinere buisjes) in een biefstuk, gemaakt met een elektronenmicroscoop. Foto uit Fascia – David Lesondak

Soms gaat een beweging sneller dan je brein kan samenstellen of sneller dan je spieren kunnen samentrekken en weer terug gaan naar de originele lengte. Dan wil je gebruik maken van de voorspanning en de snelheid waarmee je bindweefsel, fascia, elastische delen van je lichaam kunnen werken.

Wat is stijgtijd?

Dit verhaal zou niet volledig zijn als we niet iets meer vertellen over stijgtijd. Stijgtijd is de tijd die het kost om om een spiervezel te laten samentrekken naar een werkbare lengte. Bij explosieve bewegingen of bewegingen waar korte grondcontacttijden nodig zijn, zoals hardlopen op hoog tempo, is er weinig tijd om de hele spier zijn werk te laten doen. Een electromechanical delay en het rekken van de serie elastische elementen zorgt ervoor dat het elastische gedeelte op rek komt en daarna kan deze als een pijl uit een boog zijn explosieve beweging maken. Kijk ook even dit filmpje over tensegriteit en hoe de energie kan worden gericht.

Optimale voorspanning

Voorspanning creëer je door bepaalde gewrichten “vast” te zetten. Dat doe je middels cocontractie. Zie het maar als het bracen van een gewricht. Als je jouw achillespees wilt laten “katapulteren”, dan zorg je dat deze op rek komt in jouw pendel. Dit zie je terug in deze foto, waar het voorste been een triple flexie maakt en het achterste been een triple extensie. Triple flexie betekent: in de heup, knie en enkel zijn hoeken en het achterste been is tot aan de teen zo ver mogelijk gestekt (in extensie). Het voelt voor de meeste lopers alsof je je heupen naar voor duwt en alsof je jezelf afduwt, maar super kort aan de grond kunt zijn en het geweldige gevoel alsof je vliegt!

Triple flexie en triple extensie in de hardloopbeweging. Foto: Janneke Poort

Hoe kun je jezelf trainen om optimale voorspanning te krijgen? Je kunt met dynamische load gaan trainen, zodat je lichaam alle ideale patronen gaat opslaan. Zo kun je altijd de beste manier uit de – op de “harde schijf” opgeslagen mogelijkheden in je bewegingspatroon – gebruiken.

Je leert met dynamische load om onder tijdsdruk gebruik te maken van reflexen. Want met dynamische load kun je geen vastgestelde beweging gebruiken.

Afbeelding uit Muscle Slings in Sport, van Kurt Tittel uit 1956

Deze hele oude afbeelding laat zien dat je vanaf de grote teen tot aan de pols spanning kunt zetten op je lichaam. Bij hardlopen maken we gebruik van de gekruiste extensie reflex. Dit noemen we ook wel eens het salsareflex. Je kunt dit bij jezelf voelen door je arm in een hoek naar achteren te stoten en dan in dezelfde heup de spanning te voelen richting je been. Over de heupwerking in hardlopen kun je ook deze blog lezen.

Dynamische load en optimale voorspanning

Goed. Optimale voorspanning leer je door jezelf te trainen op co-contracties met bijvoorbeeld dynamische load (en/ of externe weerstand) en door je countermovements te trainen. En dat doe je ook met dynamische load. Hebben we je zo kunnen overtuigen om met Ultimate Instability te trainen?

Er komt aankomende maand weer een plek vrij voor een traject van minimaal 3 maanden. Alleen voor doelgerichte personen met een sportspecifieke wens.

3 gedachten over “Optimale voorspanning”

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.