Steeds vaker zie je jongere mensen met kniepijn en klachten aan de knie. De knie is ook een bijzonder gewricht, dat veel gebruikt wordt met eigenlijk alle bewegingen. In deze blog vertellen we meer over de werking van de knie, hoe het kniegewricht er uit ziet en wat je als trainer wel en niet kunt doen om te zorgen dat de knie sterk blijft. Alles onder en boven de knie wordt meegenomen in dit verhaal.
Een paar feitjes over het kniegewricht
Het kniegewricht heeft het grootste oppervlak als synoviaal gewricht. Dat wil zeggen: Het is een gewricht dat smeersel nodig heeft om goed te functioneren.
Het is helaas ook een zwak gewricht en de stabiliteit is afhankelijk van zowel actieve als passieve structuren. De meest stabiele positie van de knie is als hij volledig is gestrekt. Het kniegewricht bestaat eigenlijk uit 2 delen: het tibiofemurale deel en het patellofemurale deel.
Zoals je kunt zien, zijn er heel veel kleine peesjes en spieren en banden aan het werk in de knie. Een blessure dient dus goed te worden geduid, alvorens er een plan van aanpak kan worden gemaakt. Maak daarvoor een afspraak met je fysiotherapeut!
De Meniscii en de Kruisbanden
Je hebt een voorste en een achterste kruisband, waarbij de voorste de zwakste is. Dit komt vooral doordat hij een slechte bloedaanvoer heeft en slecht kan herstellen. Hij zorgt ervoor dat je onderbeen niet naar voren schuift. De achterste kruisband is sterker en zorgt ervoor dat je bovenbeen niet verplaatst.
Je hebt 2 meniscii in de knie. Een mediale (die aan de binnenkant zit en de laterale. Samen maken ze eigenlijk een glijbaantje voor de knie, zodat alles makkelijk kan bewegen. Ze zorgen voor shockabsorptie, verdelen het gewicht en verbeteren de connectie van bovenbeen met onderbeen. De mediale meniscus heeft de vorm van een C en de laterale is meer in een O vorm. De mediale kan iets meer bewegen dan de laterale. Ze staan in contact met het coronaire ligament, dat er voor zorgt dat er bloedtoevoer is en daardoor synovia (smeersel) kan worden gemaakt.
Het Patellofemoraal syndroom (PFS) en het Iliotibiale band syndroom zijn twee blessures die ontstaan door overbelasting. PFS ontstaat als de patella oftewel de knieschijf, niet zo lekker in het spoor van het dijbeen kan glijden. Het ITB syndroom, dat ook wel de “Runnersknee” wordt genoemd, is te herleiden uit het stuk pees dat elke keer langs de knie schuurt en daardoor irritatie geeft. Dit kan te maken hebben met de uitlijning van je bovenbeen ten opzichte van je onderbeen en sterkere heupen en sterkere voeten zullen zeker helpen met de blessure uiteindelijk te niet te doen.
De voorste kruisband wordt meestal geblesseerd door (70%) een verkeerde beweging en 30% doordat er bijvoorbeeld een trap wordt gegeven. De achterste kruisband is veel sterker en gaat daardoor minder vaak kapot. Maar als hij kapot gaat, komt dat vaak door voetbal, skiën of een ongeluk.
Trainen na een knieblessure
Als je begint met trainen na een (voorste) kruisband blessure, zorg er dan voor dat je niet de volledige range of motion direct traint. Je kunt bodyweight oefeningen doen en oefeningen met apparaten in de gym, zolang je die laatste maar niet doet met een kniebuiging van meer dan 30 graden. Single leg squats en step- ups zijn prima, zolang je maar onder de 90 graden buiging blijft.
Als je weer gaat opstarten na een ITBS blessure, dan is het wijs om eens te laten kijken naar je techniek. Daarnaast is voet en heupkracht (en dan vooral je gluteus medius (=bilspier) belangrijk om te trainen.
Alles onder de knie
De knie verdeelt bovenbeen met onderbeen en is, zoals je hebt kunnen lezen, afhankelijk van heel veel pezen, banden en hulpstukken. Als je niet goed bent uitgelijnd, oftewel er is iets niet sterk genoeg in je heup of iets niet sterk genoeg in je voeten, zullen de knieën minder makkelijk hun werk in het sagitale vlak doen. Ze kunnen naar binnen vallen. Door altijd een verhoogde hak te hebben, kunnen ze minder goed strekken. Door een “zittende” houding worden de bovenbenen niet op spanning gebracht en daardoor ook de knieschijf niet. Er komt meer druk op alle ligamenten en dat is funest.
De knie is een complex gewricht en daarom is het nuttig om van beneden naar boven te kijken hoe deze weer kan worden uitgelijnd. Hieronder zie je een kleine lijst van spieren die effect hebben op de knie.
2 gedachten over “Hoe werkt het kniegewricht?”