Lopen en tegelijk praten. Een paraplu vasthouden tijdens het lopen. Niets moeilijk aan? Voor mensen met de ziekte van Parkinson is dit vaak niet vanzelfsprekend. Lopen en tegelijk iets anders doen, is een dubbeltaak. Bij dubbeltaken voer je dus letterlijk twee taken tegelijk uit.
Processen die voor de gemiddelde persoon automatisch verlopen, vragen heel wat concentratie van Parkinsonpatiënten. Voeg daar een tweede taak of proces aan toe, en er kan een soort kortsluiting in de hersenen ontstaan (executieve functiestoornis). Hierdoor ontstaat valgevaar, iets wat we zo veel mogelijk willen voorkomen.
Hoe kan je valgevaar bij dubbeltaken tegengaan?
Mensen met de ziekte van Parkinson gaan zich steeds onzekerder voelen, waardoor ze minder gaan bewegen. Hierdoor neemt niet alleen het zelfvertrouwen, maar ook de spiermassa af (use it or lose it, werkt jammer genoeg voor iedereen). Met minder spiermassa sta je minder stevig in je schoenen, wat vervolgens nog minder zelfvertrouwen met zich meebrengt. Een vicieuze cirkel waar we graag doorheen willen breken om zo lang mogelijk mobiel te blijven.
Naast (kracht)training voor spierbehoud, is het voor Parkinsonpatiënten erg belangrijk om tijdens het sporten bewust op dubbeltaken te oefenen. Deze vorm van training wordt ook bij valpreventie toegepast, wat ook gebruikt wordt bij oudere mensen.
Het “eenvoudig” trainen van de spieren zal de spieren wel versterken en ervoor zorgen dat de spiermassa zo veel mogelijk behouden blijft, maar zal er niet vanzelfsprekend voor zorgen dat je niet meer valt. Wil je op een veilige en leuke manier met dubbeltaken leren omgaan? Ga dan samen met een trainer aan de slag die jou begrijpt en je op de juiste manier begeleidt en aanstuurt.
Vind je het spannend om met een trainer aan de slag te gaan? Vraag dan aan je familie of vrienden om je hierbij te helpen.
Hoe kan je dubbeltaken oefenen en waar moet je rekening mee houden?
- Let op met instructies. We spreken al van een dubbeltaak wanneer iemand instructies krijgt tijdens de training. Dit wilt zeggen dat wanneer iemand loopt en je zegt om “wat rechter te lopen”, dit cognitief moeilijk verwerkt kan worden. Makkelijker is om iemand eerst te laten stoppen, of vooraf aan te geven om rechtop te lopen. Oefeningen corrigeren zoals trainers het gewend zijn, werkt vaak ongewild belemmerend voor Parkinsonpatiënten.
- Spreek op voorhand af welke dubbeltaak je gaat oefenen en kijk hiervoor zo veel mogelijk naar het dagelijkse leven. Denk aan het lopen met een kopje thee in de handen, opstaan van de bank met de krant in je handen, iets in je broekzak steken terwijl je praat. Deze op het eerste zicht eenvoudige taken, kunnen plots problemen in het brein veroorzaken. Het is bewezen dat door dubbeltaken bewust te oefenen, een cognitieve verbetering optreedt.
- Zorg voor een veilige omgeving wanneer dubbeltaken geoefend worden. Balansverlies of vallen kan bij het oefenen van dubbeltaken ook gebeuren, dus wees hierop voorbereid.
- Oefen niet alleen op dubbeltaken, maar ook op taken onafhankelijk van elkaar. Deze onafhankelijke taken kunnen steeds ingewikkelder gemaakt worden. Denk bijvoorbeeld aan sneller lopen, bergop lopen of een kopje met één hand optillen. Deze taken kunnen daarna weer als dubbel- of multitaak aan elkaar gekoppeld worden.
Lijkt het je toch slim om met een gespecialiseerde trainer aan de slag te gaan? Ga op zoek naar een trainer die het Sporttrainers voor Parkinson certificaat behaald heeft of stuur ons een bericht. Ben je (personal) trainer en wil je nog meer handige tips? Blijf deze blog volgen, stuur ons een bericht, of bekijk alvast deze 10 tips van Sporttrainer voor Parkinson.
